Geneeskrachtige werking op verschillende manieren bekeken.
1. Inhoudsstoffen:
Onder inhoudsstoffen worden stoffen verstaan die onder invloed van de stofwisseling in de plant ontstaan. Het zijn geneeskrachtig werkzame stoffen, die in een aantal verschillende groepen met vergelijkbare eigenschappen en/of chemische structuren is in te delen. Voor een deel kun je zeggen dat er overeenkomsten zijn met de reguliere geneeskunst. Het verschil is dat in de fytotherapie de gehele plant wordt gebruikt en niet de losse inhoudsstoffen.
2. Signatuurleer:
De signatuurleer gaat ervan uit dat de plant als geheel meer is dan de som van de afzonderlijke delen. Ook de geneeskrachtige werking van de gehele plant is meer dan de som van de afzonderlijke inhoudsstoffen.
Deze niet-stoffelijke meerwaarde van de plant heeft betrekking op het achterliggende patroon of het wezen van de plant. Dit patroon vertegenwoordigt een bepaalde energie en kan afgeleid worden uit het geheel van de uiterlijke verschijningsvormen, de zogeheten signatuur van de plant. De signatuur kan overeenkomsten vertonen met een bepaald type mens of bepaalde orgaansystemen. Dit principe is niet wetenschappelijk en vaak speelt intuïtie een grote rol. Bij de signatuurleer gaat men ervan uit dat het kruid de mens, behalve op materieel niveau, ook psychisch en energetisch zal beïnvloeden.
3. Energetische verbinding:
Overgeleverde tradities en ervaringen geven aan dat planten steeds daar en op dat tijdstip voorkomen waar zij op een bepaalde manier nuttig en nodig zijn.
Door rustig te kijken en te ervaren door welke plant je wordt aangetrokken voel je aan welke plant bij je past. Intuïtief voel je aan welke trilling van de plant bij je past. Op deze manier ben je op energetisch niveau verbonden met de plant en kan deze open houding naar de plant inzicht geven in je eigen gedrag.
4. Fenemenologie (beeldvorming):
De signatuurleer en de energetische verbinding bestaan voor een groot deel uit een intuïtieve en subjectieve benadering. Fenemenologie is juist een methode om de subjectieve gewaarwording en de objectieve waarneming samen te voegen tot een compleet beeld van de plant. Je komt hier tot het oerbeeld van de plant die getoetst is op de zuivere waarneming. Het vergt alleen een grote wilskracht en geduld om het wezen van de plant te doorgronden.